De vallei van de Ourthe tussen Luik en Rendeux (Wallonië)
Dit uitgestrekt gebied omvat delen van het Ourthebekken in zowel de Famenne- als de Condrozstreek en vertoont een grote diversiteit aan natuurlijke milieus. Het spreekt voor zich dat die verscheidenheid te danken is aan de verschillende geologische formaties waar de Ourthe door stroomt. Veel rotslagen komen hier aan de oppervlakte, hoewel de meeste daarvan tegenwoordig overgroeid zijn. De Ourthe wordt gevoed door verschillende bijrivieren. De belangrijkste daarvan zijn de Aisne in Bomal, de Néblon in Hamoir, de Amblève in Comblain-au-Pont en de Vesder in Chênée. De benedenloop van die zijrivieren maakt ook deel uit van dit werkterrein. De vallei van de Vesder daarentegen wordt afzonderlijk behandeld.
La Calestienne
In het zuiden van dit gebied, tussen Rendeux en Hamoir, doorsnijdt de Ourthe een aantal keer de Calestienne, een smalle kalkstrook tussen de depressie van de Famenne en het Ardeens Massief. Die kalkstrook strekt zich uit in het lagere deel van het Aisnedal. De waterloop is ingesleten in die kalkbanken en zorgt voor grote rotswanden waarop zich vooral een aantal bijzondere termofiele milieus ontwikkelen, zoals rotsachtige graslanden.
In de Calestienne vind je magere hooilanden maar ook biologisch zeer waardevolle kalkgraslanden. Daarnaast komen er eveneens opmerkelijke bosmilieus voor, waaronder grote oppervlaktes beukenbos op kalkrijke bodem en mooie exemplaren van ravijnbos met esdoorn.
Deze zone is erg gunstig voor de biodiversiteit in bossen (insecten en vogels), vooral dankzij de aanwezigheid van dood hout. De Ourthe zelf is van belang voor de bronslibel, een groot deel van de Waalse populatie daarvan komt hier voor. Ook voor de watervogelstand is dit gebied belangrijk. Er komen zowel broed- als trekvogels voor.
De Famenne
In de Famenne is het reliëf minder grillig. Deze streek bestaat vooral uit schist waarop zich kleiachtige bodems afgezet hebben. Hier overheerst het zomereikenbos. De omtrek van de Natura 2000-gebieden komt hier overeen met de bedding van de Midden-Ourthe en omvat het stroomgebied van de rivier. De Ourthe gedraagt zich nog heel natuurlijk: hij treedt vrij buiten zijn oevers, de oevers zijn natuurlijk, er bestaan nog oude rivierarmen... Daardoor is dit een belangrijk gebied voor fauna en flora die in de buurt van waterlopen voorkomen. Ook tal van andere interessante biotopen komen voor in de Famenne: hooilanden, esdoornbossen, eiken-beukenbossen, mesofiele graslanden, schistgraslanden, orchideeënrijke kalkgraslanden. Dit gebied is een uitgelezen jachtterrein voor vleermuizen.
Tussen Hamoir en Luik
Tussen Hamoir en Luik doorkruist de Ourthe de Condrozstreek, waar stroken zandsteen en kalk elkaar afwisselen. Dit stuk van het Ourthebekken is geologisch complex en vertoont verschillende breuken. Daardoor komen er tegelijk kiezelhoudende hellingen en kalkhellingen voor, met een grote verscheidenheid aan habitattypes: mesofiele en rotsachtige graslanden, opmerkelijke puinhellingen, rotswanden, ravijnbossen met esdoorn. Al die gebieden zijn enorm rijk aan insecten- en plantensoorten. De oehoe vindt hier verschillende broedplaatsen.
Tal van ondergrondse holten vormen een uitzonderlijk netwerk van winterslaapplaatsen voor vleermuizen. Die komen hier veel voor, zowel qua soortenaantal als in absolute aantallen. Verder moeten we hier wijzen op de aanwezigheid van de grauwe klauwier, die de kleine landschapselementen in sommige weilanden in de buurt op prijs stelt. Ook verscheidene bosvogels komen hier voor (zwarte specht, wespendief).
Ter hoogte van Esneux
Ter hoogte van Esneux doorsnijdt de Ourthe een smalle strook kalksteen uit het Frasniaan, die zich van west naar oost uitstrekt. In die kalksteenlagen liggen de Sainte-Anne grot en de Monceaugrot in Tilff en de afgrond van Beaumont, in Esneux. Je vindt hier ook andere, minder bekende holen maar waarvan sommige belangrijk zijn. Die holtes zijn een thuishaven voor vleermuizenpopulaties van communautair belang (kleine hoefijzerneus, grote hoefijzerneus, baardvleermuis). Je vindt er nog kalkrotsenflora, hoewel veel rotsen al erg overgroeid zijn door houtachtige planten.
Stroomafwaarts van Esneux
Voorbij Esneux stroomt de Ourthe door een complex gebied waar overheersend heel erg oude rotsen (zandsteen, kwartsiet) voorkomen, identiek aan degene die je in de Ardennen aantreft. Dat noemen we de Ardeense Condroz. Deze streek bestaat hoofdzakelijk uit bosgebieden (oude hakhoutbossen), waaronder zich een aantal mooie voorbeelden van hellingbossen bevinden. Je vindt hier ook restanten van heide en zinkhoudende graslanden en op sommige plaatsen zijn er nog kalkgraslanden en -rotsen op de flanken.
Qua vogels is dit een vindplaats van onder andere de oehoe en de slechtvalk.
Betrokken Natura 2000-gebieden
- BE33014 : Ourthevallei tussen Comblain-au-Pont en Angleur
- BE33015 : Bos van Anthisnes en van Esneux
- BE33017 : Benedenvallei van de Amblève
- BE33026 : Ourthevallei tussen Hamoir en Comblain-au-Pont
- BE33027 : Lembrée en zijrivieren
- BE34001 : Vallei en zijrivieren van de Néblon
- BE34002 : Ourthevallei tussen Bomal en Hamoir
- BE34003 : Ourthevallei tussen Hotton en Barvaux-sur-Ourthe
- BE34005 : Calestienne tussen Barvaux en Bomal
- BE34006 : Calestienne tussen Oppagne en Barvaux
- BE34007 : Benedenvallei van de Aisne
- BE34009 : Calestienne tussen Marenne en Hotton
- BE34011 : Calestienne tussen Hotton en Oppagne
- BE34012 : Ourthevallei tussen La Roche en Hotton
- BE34028 : Lommevallei van Grupont tot Rochefort