De vallei van de Vesder en zijn bijrivieren (Wallonië)
De Vesder is een zijrivier van de Ourthe en loopt door gebieden die hoofdzakelijk uit schist en zandsteen bestaan. Onderweg komt de Vesder ook oudere rotsen tegen die uit famenniaanse kalksteen bestaan. Sommige van haar zijrivieren, zoals de beek van Fond de Forêt in Trooz, stromen door kalklagen uit het Carboon.
De Vesder ontspringt in de Hoge Venen, waardoor haar water een hoge zuurtegraad heeft. Dat verklaart waarom er zoveel karstverschijnselen zijn in de kalkmassieven waar de rivier door stroomt. Die verschijnselen zijn belangrijk voor de winterslaap van veel van onze vleermuissoorten, waaronder de grote hoefijzerneus, de baardvleermuis en de vale vleermuis.
Dit deel van het projectgebied omvat ook de vallei van de Hoëgne tot in Theux. Wat dit dal van het Ardeens massief zo bijzonder maakt, is dat hij het zgn. 'venster van Theux' doorkruist. Dat geologisch verschijnsel maakt dat kalklagen uit het Devoon aan de oppervlakte komen binnen het massief van de Ardennen. Voor heel wat kalkminnende soorten, zowel van bossen als open milieus, is dit dus een unieke streek binnen de Ardennen.
Het venster van Theux is uitzonderlijk, zowel omwille van de aanwezige habitattypes als hun geografische ligging. Dit gebied is rijk aan meer dan 8 ha kalkgraslanden die verbonden zijn met 5 ha magere hooilanden.
Bovendien vind je hier zo'n 3 ha zinkhoudend grasland, op de vroegere mijnsite van Rocheux. Plaatselijk is dat grasland verweven met kalkgrasland en droge heide. De grauwe klauwier broedt in de hagen rond de graslanden.
In de benedenvallei van de Vesder liggen de grootste zinkhoudende gebieden van België. Zij zijn het resultaat van industriële vervuiling uit het verleden (neerslag van metaalhoudend stof van de zinkindustrie). Je vindt er de volledige reeks metallofyte soorten, op grote oppervlaktes. Dat verklaart waarom dit de belangrijkste Belgische vindplaats is van de kleine parelmoervlinder.
Belangrijk is ook het voorkomen van de kamsalamander in enkele poelen op het plateau van Olne.
In de benedenloop van de Vesder liggen verder een aantal alluviale bossen, hellingbossen, kalkgraslanden en resten van heide.
Ook een belangrijk bosgebied komt hier voor. Het bestaat voornamelijk uit zuur veldbies-beukenbos en ooibos met els die ornithologisch gezien erg waardevol zijn (voor bijvoorbeeld de zwarte specht, middelste bonte specht, wespendief, rode wouw...).
Betrokken Natura 2000-gebieden
- BE33016 : Benedenvallei van de Vesder
- BE33018 : Kalkheuvels van Theux en le Rocheux
- BE33019 : Vallei van de Vesder tussen Eupen en Verviers
- BE33067 : Bos van Staneux